View source for Olieslagerij te Berlikum en Drachten

== Samenvatting ==

Nog nader in te vullen en uit te werken.

Frans Andries Gerbens (1846-1924) was gehuwd met Jannigje Lourens van der Meij (1850-1920), een zus van [[P31 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]].

Lolke Gaadses Boomsma (1840-1919) was gehuwd met Janna Lourens van der Meij (1843-1925), een zus van [[P31 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]].

[[P1050 Auke Lourens van der Meij|Auke Lourens van der Meij]] was een zoon en [[P1084 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]] een kleinzoon van [[P31 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]].

[[File:Olieslagerij Berlikum kadaster 1887.jpg|300px|Kaarten uit de collectie van Tresoar, Kaartnummer 15210a, Berlikum Sectie A3]]

:''Bron [http://images.tresoar.nl/kaarten//index.php?doc=minuutplans1887/15210a&gem=Berlikum&maxZ=100&tekst=Sectie%20A3 Kaarten uit de collectie van Tresoar, Kaartnummer 15210a, Berlikum Sectie A3]''

:Perceel Kad. Berlikum sectie A nummer 2301 is de eerdere stoom-olieslagerij van de Fa. van der Meij & Co.  In 1921 is dit pand aangekocht door de N.V. Kunstmesthandel v/h Hulshof & Co. te Utrecht. Dit gebouw (toen als pakhuis gebruikt)  is in 1930 geheel afgebrand. Op dezelfde plaats is toen in 1930 een geheel nieuwe grote houten loods gebouwd met daarop in grote witte letters N. N. K.  (Noord Nederlandse Kunstmesthandel) Nu gebruikt onder de naam Agra Totaal Dierenspeciaalzaak aan de Bûterhoeke nummer 62.  In het vierkante gebouw ernaast was volgens mij eerder een cichorij-fabriek gevestigd, maar dat weet ik niet zeker. Ik weet nog wel dat daarin ook woningen gevestigd waren, o. a. in de 60-tiger jaren bewoond door het gezin van een zekere Gysbert Boomsma.   (Kad. Berlikum sectie A. de nummers 2203 en 2204)  Perc. Kad. Berlikum sectie A nummer 2205 was een overdekte opslaplaats (overkapping) voor het gezaagde hout. Later gebruikt voor de opslag van strobalen en hooi  door de fouragehandelaar Sytze Joukes van Schepen.

::''Bron email [mailto:wadipo@gmail.com Watse en Dirkje Posthumus] Sat 28/10/2017 02:47''

== Eigenaren ==

# 1872 - 1889 [[P31 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]] en Lolke Gatzes Boomsma te Berlikum en Frans Andries Gerbens te Menaldum met de naam "van der Meij & Co." te Berlikum en Drachten.
# 1889 - 1904 Lolke Gatzes Boomsma, Frans Andries Gerbens, en [[P1050 Auke Lourens van der Meij|Auke Lourens van der Meij]] onder de vennootschap "van der Meij & Compagnie."  te Berlikum en Drachten.
In 1904 gesplitst in:
# 1904 - 1921 Lolke Gatzes Boomsma en Frans Andries Gerbens onder de vennootschap "van der Meij & Compagnie." te Berlikum.
# 1904 - 1921 [[P1050 Auke Lourens van der Meij|Auke Lourens van der Meij]] en [[P1084 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]] met de naam "v. d. Meij & Zoon" te Drachten.
# 1921 - ???? [[P1084 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes van der Meij]] en de Bruin een drijfriemenfabriek
# N. V. Nederlandse Balata-Industrie

== Achtergrond informatie ==

Op 08-09-1872 werd in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010586322:mpeg21:p004 Leeuwarder courant] de inwerkingstelling van de stoom-olieslagerij te Berlikum op 31-08-1872 bekend gemaakt.

[[File:ddd_010586322_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 08-09-1872]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010590374:mpeg21:a0048 Leeuwarder courant van 03-05-1889] wordt vermeldt dat (wegens het overlijden van [[P31 Lourens Aukes van der Meij|Lourens Aukes]] op 31-01-1888) de vennootschap vernieuwd wordt

[[File:ddd_010590374_mpeg21_p009_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 03-05-1889]]

In de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010590817:mpeg21:a0003 Leeuwarder courant van 14-10-1890] wordt gemeld dat "v. d. Meij & Co" de aanbesteding van 40,000 lijnkoeken is gegund.

[[File:ddd_010590817_mpeg21_p001_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 14-10-1890]]

In een advertentie in de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010590832:mpeg21:a0029 Leeuwarder courant van 31-10-1890] wordt het afzet gebied van lijnkoeken vergroot met Ferweradeel en het Bildt. 

[[File:ddd_010590832_mpeg21_p006_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 31-10-1890]]

De bovenbouw van de Wind-Oliemolen te Drachten wordt op afbraak verkocht zoals gemeld in een advertentie in de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010590939:mpeg21:a0064 Leeuwarder courant van 09-03-1891].

[[File:ddd_010590939_mpeg21_p011_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 09-03-1891]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592129:mpeg21:a0032Leeuwarder courant van 21-01-1895] worden de uitslagen van het onderzoek naar monsters lijnkoeken en grondnotenkoeken bekend gemaakt door de Friesche Maatschappij van de Landbouw en Veeteelt, afd. Leeuwarden en Leeuwarderadeel.

[[File:ddd_010592129_mpeg21_p007_image (2).jpg|300px|Leeuwarder courant, 21-01-1895]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592378:mpeg21:a0003 Leeuwarder courant van 12-11-1895] meldt de Firma van der Meij & Co. dat zij haar lijnkoeken onder openbare controle van de Rijkslandbouwproefstations heeft gesteld.

[[File:ddd_010592378_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 12-11-1895]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592378:mpeg21:a0003 Leeuwarder courant van 12-11-1895] worden de uitslagen van het onderzoek naar monsters lijnkoeken en lijnmeel bekend gemaakt door het Rijkslandbouwproefstation.

[[File:ddd_010592378_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 12-11-1895]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592722:mpeg21:a0022 Leeuwarder courant van 24-12-1896] wordt de uitkomst van het onderzoek van de gestuurde monsters lijnkoeken en lijnmeel bekend gemaakt door het Rijkslandbouwproefstation.

[[File:ddd_010592722_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 24-12-1896]]

In de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010594968:mpeg21:a0005 Leeuwarder courant van 30-09-1897] wordt gemeld dat de aanbesteding niet aan v.d.Meij & Co. te Berlikum is gegund. 

[[File:ddd_010594968_mpeg21_p003_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 30-09-1897]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010594998:mpeg21:a0018 Leeuwarder courant van 04-11-1897] biedt een tussenhandelaar de lijnkoeken van de Firma van der Meij & Co. te Berlikum aan.

[[File:ddd_010594998_mpeg21_p006_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 04-11-1897]]

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093817:mpeg21:a0076 Het nieuws van den dag van 12-11-1897] wordt gemeld dat de aanbesteding van een grote partij lijkoeken aan de Coop. Stoomzuivelvereniging, te Terwispel (Fr.) is gegund aan van der Meij & Co. te Drachten. 

[[File:ddd_010093817_mpeg21_p005_image.jpg|300px|Het nieuws van den dag, 12-11-1897]]
[[File:ddd_010093817_mpeg21_p005_image (1).jpg|300px|Het nieuws van den dag, 12-11-1897, vevolg]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010595241:mpeg21:a0049 Leeuwarder courant van 22-08-1898] biedt een tussenhandelaar de lijnkoeken van de Firma van der Meij & Co. te verkoop aan.

[[File:ddd_010595241_mpeg21_p008_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 22-08-1898]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010596444:mpeg21:a0043 Leeuwarder courant van 30-07-1902] wordt gemeld dat de aanbesteding van lijnmeel aan de Frima van der Meij & Co. te Drachten gegund.

[[File:ddd_010596444_mpeg21_p006_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 30-07-1902]]

In een advertentie in het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010762525:mpeg21:a0010 Nieuwsblad van Friesland van 19-11-1902] worden de heren veehouders van Oosterwolde en omstreken door een tussenhandelaar gewezen op de prima kwaliteit van lijn-, raap- en aardnootkoeken alsmede lijnmeel van van der Meij & Co. te Drachten en Berlikum.

[[File:ddd_010762525_mpeg21_p003_image (1).jpg|300px|Nieuwsblad van Friesland, 19-11-1902]]

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010735898:mpeg21:a0030 File:Nieuwsblad van Friesland van 03-06-1903] wordt verslag gedaan van de brand bij de olislagerij te Drachten.

[[File:ddd_010735898_mpeg21_p002_image.jpg|300px|Nieuwsblad van Friesland, 03-06-1903]]

[[File:1459777_594925667286976_3307144779343675157_n.jpg|300px|Brand bij de olislagerij te Drachten]]

Ook het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010890832:mpeg21:a0056 Nieuwsblad van het Noorden] van 04-06-1903 meldt de brand.

[[File:ddd_010890832_mpeg21_p002_image.jpg|300px|Nieuwsblad van het Noorden, 04-06-1903]]

Er zijn meer foto's van de brand te vinden op [https://www.dragten.nl/dragtena/slides/Moleneind,%20oliefabriek%20plm.%201895.php De site over oud Drachten].

De aanbesteding tot herbouw van de olieslagerij te Drachten wordt gemeld in een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010596778:mpeg21:a0051 Leeuwarder courant van 02-09-1903]. 

[[File:ddd_010596778_mpeg21_p007_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 02-09-1903]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010597103:mpeg21:a0084 Leeuwarder courant van 23-09-1904] wordt bekend gemaakt dat de vennootschap van de Firma van der Meij en Compagnie te Berlikum is opgeheven. De vennoten G. Boomsma en Frans Gerbens gaan met de olieslagerij te Berlikum verder en mogen de oude Firma naam voeren. Auke Lourens gaat met de olieslagerij van Drachten alleen verder.

[[File:ddd_010597103_mpeg21_p011_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 23-09-1904]]

In een advertentie  in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010597429:mpeg21:a0014 Leeuwarder courant van 14-10-1905] vinden we voor het eerst de nieuwe naam van de olieslagerij te Drachten: ''v.d.Meij & Zoon''.

[[File:ddd_010597429_mpeg21_p002_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 14-10-1905]]

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010760618:mpeg21:a0075Nieuwsblad van Friesland van 21-10-1908] wordt gemeld dat v.d.Meij & Zoon te Drachten zich onder de openbare controle van de Rijkslandbouwproefstations heeft gesteld. 

[[File:ddd_010760618_mpeg21_p005_image.jpg|300px|Nieuwsblad van Friesland, 21-10-1908]]

Ook twee jaar later gebeurd dit weer en wordt gemeld in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010598753:mpeg21:a0003 Leeuwarder courant van 14-02-1910].

[[File:ddd_010598753_mpeg21_p001_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 14-02-1910]]

En weer in de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010599067:mpeg21:a0015 Leeuwarder courant van 20-02-1911].

[[File:ddd_010599067_mpeg21_p002_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 20-02-1911]]

In een advertentie in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMDA03:000108794:mpeg21:a0021 Provinciale Drentsche en Asser courant van 12-08-1914] wordt gemeld dat in verband met de buitengewone betalingsmaatregelen veroorzaakt door de eerste wereldoorlog wordt door alle olie- en lijnkoekfabrikanten in Friesland en Groningen aangekondigd dat goederen alleen worden afgezonden tegen contante betaling

[[File:MMDA03_000108794_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Provinciale Drentsche en Asser courant, 12-08-1914]]

A. v.d.Meij & Co, Oliefr. komt in de telefoongids Berlikum van 1915 voor
:''Bron: [http://www.geneaknowhow.net/script/dewit/tel1915/index.htm Naamlijst voor den Telefoondienst]''

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010735061:mpeg21:a0047 Nieuwsblad van Friesland van 15-03-1921] wordt de uitslag van de aanbesteding tot de verbouw van de stoomolieslagerij en inrichting tot drijfriemenfabriek vermeld.

[[File:ddd_010735061_mpeg21_p002_image.jpg|300px|Nieuwsblad van Friesland, 15-03-1921]]

In het [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMCODA01:000150562:mpeg21:a0012 Nieuwe Apeldoornsche courant van 10-05-1921] wordt de aankoop van de olieslagerij door de N.V. "Kunstmesthandel voorheen Hulshof & Co." te Utrecht gemeld.

[[File:MMCODA01_000150562_mpeg21_p003_image.jpg|300px|Nieuwe Apeldoornsche courant, 10-05-1921]]

In de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000168118:mpeg21:a0005 Nederlandsche staatscourant van 22-09-1921] wordt de oprichting van de Naamloze Vennootschap No. 2144. Nederlandsche Balata Industrie, te Drachten vermeld.

[[File:MMKB08_000168118_mpeg21_p003_image.jpg|300px|Nederlandsche staatscourant, 22-09-1921]]

In het [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010668951:mpeg21:p008 Nieuwsblad van het Noorden van 08-05-1923] wordt gemeld dat N.V. Balata-industriefabriek te Drachten van de Jacobijnenstraat naar de Korreweg 51 te Groningen is verplaatst.

[[File:ddd_010668951_mpeg21_p008_image.jpg|300px|Nieuwsblad van het Noorden, 08-05-1923]]

In de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010602869:mpeg21:a0092 Leeuwarder courant van 16-08-1923] wordt verslag gedaan van een ongeluk in de fabriek.

[[File:ddd_010602869_mpeg21_p007_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 16-08-1923]]

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010658622:mpeg21:a0028 Algemeen Handelsblad van 14-03-1928] roept Lourens de jaarlijkse vergadering van aandeelhouders van de N. V. Nederlandse Balata-Industrie te Drachten op.

[[File:ddd_010658622_mpeg21_p004_image.jpg|300px|Algemeen Handelsblad, 14-03-1928]]

In het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010734950:mpeg21:a0207 Nieuwsblad van Friesland van 18-04-1930] wordt gemeld dat brand is uitgebroken in de voormalige stoom-olieslagerij te Berlikum.

[[File:ddd_010734950_mpeg21_p010_image.jpg|300px|Nieuwsblad van Friesland, 18-04-1930]]

In de [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010607598:mpeg21:a0002 Leeuwarder courant van 28-02-1939] wordt het overlijden van G.L. BOOMSMA gemeld.

[[File:ddd_010607598_mpeg21_p001_image.jpg|300px|Leeuwarder courant, 28-02-1939]]

Met een wijziging in het Handelsregister in het [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010327884:mpeg21:a0253 Nieuwsblad van het Noorden van 05-04-1941] wordt de benoeming van Lourens tot directeur van N.V. Ned. Balata Industrie vermeld.

[[File:ddd_010327884_mpeg21_p018_image.jpg|300px|Nieuwsblad van het Noorden, 05-04-1941]]

De olieslagerij wordt in 1947 in het vak handelsrekenen nog als voorbeeld gebruikt in de [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000188856:mpeg21:a0172 "Verzameling van verslagen en rapporten behoorende bij de Nederlandsche Staatscourant", 01-01-1947]. 

[[File:MMKB08_000188856_mpeg21_p299_image.jpg|300px|"Verzameling van verslagen en rapporten behoorende bij de Nederlandsche Staatscourant", 01-01-1947]]

"Balata-Industrie te Drachten 30 jaar Een dubbel jubileum". Zo wordt het 30-jarig jubileum van N.V. Nederlandse Balata Industrie te Drachten en van Lourens als directeur gevierd volgens [http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010537662:mpeg21:a0075 De Heerenveensche koerier van 22-06-1951].

[[File:ddd_010537662_mpeg21_p002_image.jpg|300px|De Heerenveensche koerier, 22-06-1951]]

== Foto's Stoom-Olieslagerij ==

[[File:Olieslagerij Berlikum.jpg|300px|Stoom Olieslagerij Berlikum]]

Ca. 1870 de stoom-olieslagerij van de firma van der Meij en Comp. in de Bûterhoeke . linker gedeelte is afgebrand . in 1928 verkocht aan van dijk , thans Agra

:''Bron W.D.''

== Referenties ==